Son yıllarda “incel” terimi, toksik erkeklik, cinsiyet düşmanlığı ve şiddet eğilimleriyle
ilişkilendirilerek dikkat çekmiştir. Peki, incel tam olarak ne anlama gelir ve bu alt kültür
neden bu kadar ilgi ve endişe uyandırmıştır?
İncel Nedir? (İnvoluntary Celibate)
“İncel” terimi, türkçe karşılığında karşımıza (İnceller involuntary celibate) “istemsiz bekar” anlamına gelen kısaltma olarak çıkar. Romantik ya da cinsel partner bulamayan, bu nedenle hayal kırıklığı ve öfke duyan bir grup birey (çoğunlukla erkek) tarafından kullanılan bir tanımlamadır. İncel toplulukları, çevrimiçi forumlarda hikayelerini paylaşır, hayal kırıklıklarını dile getirir ve zamanla zararlı ideolojiler geliştirir. Bu kavrama sahip kişiler cinsiyet unsurlarına daha saldırgan, romantik ilişkilere dair kırılgan bir örüntü göstermektedirler. Umutsuzluk ve depresif eylemleriyle sosyal ve ilişkisel yönden sığ kalan bu grup,tatminkar, iyi ilişkiler kurma konusunda da başarısız oldukları düşüncesiyle karşı karşıyadır.
İncel Hareketinin Kökenleri
İncel grubu, 1990’ların başında kendini yalnız ve izole hisseden bireylerin buluştuğu çevrimiçi platformlarda doğmuştur. Başta bu kişiler bir grup olarak var olmasa da gün geçtikçe gruplaşmalar kaçınılmaz olmuştur. Bu topluluğun bir adı yok iken bu kişileri araştıran sosyologlar, yazılarına konu eden yazarlar bu topluluğa “İncel ” adını vermiştir. Ancak zamanla bu topluluk, kadınlara karşı öfkeleriyle şekillenmiş ve üyeler, cinsel başarısızlıklarını kadınları suçlayarak açıklamaya başlamışlardır. Bu da şiddet eğilimli söylemlere yol açmıştır.
İncel İdeolojisinin Tehlikeleri
İncel topluluğunun aşırı ve şiddet dolu doğası, zaman zaman gerçek dünyada ciddi sonuçlara yol açmıştır. Kendini incel olarak tanımlayan bazı bireyler, kadınlara ve topluma karşı şiddet eylemleri gerçekleştirmiştir.
En ünlü örneklerden biri, 2014 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde bir üniversite kampüsünde yaşanan ve Elliot Rodger adındaki bir incelin gerçekleştirdiği saldırıdır. Bu olay, incel topluluğunun radikal ve tehlikeli doğasını gözler önüne sermiştir. Rodger, kadınların kendisine romantik ve cinsel anlamda ilgi göstermemesini gerekçe göstererek, intikam amaçlı bir saldırı düzenlemiş ve bu saldırıda birçok masum insan hayatını kaybetmiştir.
Dijital Platformlarda Geçirilen Zaman ve Genç Erkekler
Günümüzde, dijital platformlarda çok fazla zaman geçiren genç erkekler, incel alt kültürünün etkilerine daha açık hale gelmektedir. Sosyal medya ve çevrimiçi forumlar, yalnızlık ve sosyal izolasyon hissi yaşayan bireylerin buluşma noktası haline gelmiştir. Bu platformlar, incel ideolojisinin ve bu ideolojiye sahip bireylerin görüşlerinin hızla yayılmasına olanak tanımaktadır. Çevrimiçi topluluklar, benzer deneyimlere sahip genç erkekler arasında bir aidiyet duygusu yaratırken, aynı zamanda daha tehlikeli ve zararlı düşüncelerin beslenmesine yol açmaktadır.
Muhafazakar Kesimlerdeki İnsel Yansımaları
Ülkemizde ve kültürümüzde, muhafazakar kesimlerde benzer şekilde incel ideolojisinin başka türde tezahürleri karşımıza çıkmaktadır. Bu kesimlerde, aşırı milliyetçi ve radikal söylemler, cinsiyet rolleri ve kadın-erkek ilişkilerine dair katı görüşlerle birleşerek toplumsal normların yeniden şekillenmesine yol açmaktadır. İncel ideolojisinin etkileri, sadece bireylerin yaşamında değil, toplumun genel yapısında da hissedilmektedir. Bu tür ideolojiler, genç erkeklerin kendilerini topluma karşı yabancılaştırmalarına ve radikal düşüncelere yönelmelerine zemin hazırlayabilir.
İncel İdeolojisinin Patolojileri
İnceller involuntary celibate (İstemsiz Bekar) kavramının ardında bireylerin alışılagelmiş yoğun bir sosyal izole halde yaşama biçimleri göz önünde bulundurulmalıdır.
Sosyal hayatları oldukça izole olan bu grubun bağlanma ve ilişki kurma biçimlerinde yoğun
problemler görülmektedir. İnsanın ilişkileri ve bununla beraber dünyaya materyalist bir yapıda bakmalarının yoğun bir şekilde ümitsizlik ve haz kayıplarının yaşandığı anlaşılmaktadır. İyi nitelikli olmayan ilişkileri sonucunda hem cins ve karşı cinslerine karşı öfke, nefret, kin ve isteksizlik hali ortaya çıkmaktadır. Özellikle romantik ilişkileri sırasında yaşadıkları travmatik ve başarısız bağlanma stilleri kendilerinin sağlıklı birer ilişki kurmasının önüne geçmektedir.
İncellerin yoğun bir şekilde kurbanlaştırma özellikleri, kendilerini daima haklı görme gibi bazı saldırgan tavırları da beraberinde getirmektedir. Bu tarz bir izole olmuş grubun saldırgan ve pasif-agresif halleri genel tanımlar içerisinde yer almak bilmektedir. Bu ve benzeri trajik olaylar, incel ideolojisinin ciddi sonuçları olabileceğini gösterir. Şiddet içeren bu ideoloji, birçok gencin marjinalleşmesine, radikalleşmesine ve toplumdan daha da uzaklaşmasına neden olabilir. İncel topluluklarında radikal fikirler hızla yayılabilir ve topluluk içindeki bireylerin zihinsel sağlığına olumsuz etki eder.
İncel Kültürüne Karşı Mücadele
İncel topluluğunun büyümesi, sosyal izolasyon, reddedilme ve duygusal destek
eksikliği gibi temel sorunlara dayanmaktadır. Bu tür kültürlerin kökenini anlamak, çözüm
bulmak için birinci adımdır. Bu sorunları çözmek için, daha fazla açık diyalog, sağlıklı
ilişkilerin teşvik edilmesi ve toksik erkeklik anlayışı üzerinde durulması gerekmektedir.
Toplum olarak, bireylerin duygusal ihtiyaçlarını karşılayacak, daha empatik ve kapsayıcı
platformlar ve sahiplenici roller oluşturmalıdır.
Bu tür alt kültürlerin varlığı, modern toplumda yalnızlık ve izolasyonun ne kadar büyük bir sorun olduğunu göstermektedir. Romantik ilişkilerdeki hayal kırıklıkları, bireyleri aşırı uçlara sürükleyebilir ve bu tür bireylerin kendilerini daha da izole hissetmelerine yol açabilir. Bu nedenle, sosyal medya platformları ve toplumsal kurumlar, bireylerin kendilerini ifade edebileceği sağlıklı alanlar yaratmaya daha fazla önem vermelidir.
Sonuç olarak;
Bu ve benzeri trajik olaylar, incel ideolojisinin ciddi sonuçları olabileceğini gösterir.
Şiddet içeren bu ideoloji, birçok gencin marjinalleşmesine, radikalleşmesine ve toplumdan daha da uzaklaşmasına neden olabilir. İncel topluluklarında radikal fikirler hızla yayılabilir ve
topluluk içindeki bireylerin zihinsel sağlığına olumsuz etki eder. İncel kültürü, öfkeli bekar erkeklik, ilişki düşmanlığı ve şiddet eğilimleri ile dolu, karmaşık bir alt kültürdür. Bu kültürü anlamak, daha kapsayıcı ve şefkatli bir toplum inşa etmek için bir adım olabilir.
Varoluşsal bir perspektiften bakıldığında, insanın yalnızlık ve anlam arayışı, hayatta kalmak kadar önemli bir ihtiyaçtır. Kişisel olarak, herkesin duygu ve deneyimlerini anlamaya çalışarak, toplumsal yapılarımızı yeniden şekillendirmek için adım atmak, bireylerin sağlıklı ilişkiler kurmasına ve daha anlamlı bir yaşam sürmesine katkıda bulunabilir.
Uzm. Klinik Psikolog Metehan Aykut
KAYNAKÇA:
Bourke, A. (2019). Incel: A study of online misogyny. Journal of Gender Studies, 28(2), 143–158. https://doi.org/10.1080/09589236.2019.1573937
Ferguson, C. J. (2017). The relationship between violent video games and youth violence: A meta-analysis. Psychological Bulletin, 139(2), 225–245. https://doi.org/10.1037/bul0000086
Klein, A. (2020). The impact of the internet on young men’s mental health. Journal of Youth Studies, 23(1), 90–105. https://doi.org/10.1080/13676261.2019.1615140
Kimmel, M. S. (2013). Angry white men: American masculinity at the end of an era. New York, NY: Nation Books.
